Nhiều người cũng đã chỉ ra rằng, việc xây chợ chỉ là một bước đi ngắn, bước đi trước mắt, còn về lâu dài chính là vị linh mục này muốn sáp nhập khu đất xây chợ vào với phần đất của nhà thờ. Và sâu xa hơn nữa là vị linh mục này muốn từng bước cụ thể hóa vai trò của mình đối với xã hội thông qua những việc làm cụ thể, tiến tới khẳng định vị thế chính trị trong một xã hội mà họ tự gọi là “xã hội công giáo”.
Chúng tôi tìm hiểu sự việc thì thấy: Năm 2016, Văn phòng điều phối Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới tỉnh Nghệ An tổ chức thẩm định đánh giá kết quả và công nhận đạt chuẩn nông thôn mới đối với xã Quỳnh Yên, huyện Quỳnh Lưu. Tính đến cuối năm 2016, xã đã hoàn thành đủ 19/19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới. Như vậy là xã đã có chợ trung tâm được xây dựng kiên cố (một trong 19 tiêu chí), và thực tế khu chợ này đang hoạt động hiệu quả. Thế nên việc giáo dân xứ Đồng Quát tự ý san nền, xây dựng một khu chợ kiên cố nằm ngoài quy hoạch của chính quyền các cấp là trái với pháp luật. Đồng ý rằng trước đây, khu đất này vốn là một cái chợ tạm, tự phát, người dân xứ Đồng Quát vẫn qua lại, mua bán những đồ dùng thiết yếu hằng ngày. Nhưng nếu vì lý do ấy mà vị linh mục nọ tự ý biến khu chợ tạm này thành khu chợ chính thức, kiên cố thì không thể chấp nhận được. Về mặt pháp luật, đất đai được quy định là sở hữu của toàn dân mà đại diện cho chủ sở hữu là Nhà nước. Vì vậy việc sử dụng đất đai thế nào đều do Nhà nước (cụ thể là chính quyền nhân dân các cấp) quyết định. Việc xây dựng chợ nói riêng, xây dựng các công trình công cộng nói chung ở tất cả các địa phương, đều phải được chính quyền nhân dân và các cơ quan chức năng liên quan cấp phép. Vì vậy việc linh mục nọ tổ chức cho giáo dân tự ý xây chợ tại xứ Đồng Quát đã là một việc làm sai; vị linh mục này còn kích động, xúi giục giáo dân chống lại lực lượng chức năng khi lực lượng này tới cưỡng chế khu chợ xây dựng trái phép thì lại thêm một cái sai nữa, cần phải xử lý nghiêm túc, triệt để, tránh tạo ra những tiền lệ xấu.
Chúng ta cũng cần phải hiểu thêm, kể từ khi dân tộc ta giành được độc lập từ tay giặc ngoại xâm, toàn Đảng, toàn dân đã không ngừng ra sức củng cố, xây dựng Nhà nước (chính quyền) của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Và chỉ có chính quyền nhân dân đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng mới đủ tư cách để đại diện cho nhân dân giải quyết các vấn đề của xã hội, đưa đất nước phát triển. Còn tất cả các tổ chức khác như kiểu “xã hội dân sự”, “xã hội công giáo”... đều là những tổ chức được hình thành bởi một nhóm người cơ hội về chính trị. Vì vậy nó vi hiến và hoàn toàn không có đủ tư cách để đại diện cho quyền lợi của nhân dân Việt Nam.
TRẦN THÔN