Tháng Mười Hai 30, 2024
Xung quanh bài viết “Cuộc cách mạng tinh giản bộ máy của Tô Lâm sẽ thành công hay thất bại?”
Thanh Tâm
Tin tức về chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức, bộ máy hệ thống chính trị trên các phương tiện thông tin truyền thông, các trang mạng xã hội là thông tin chủ đạo, thu hút sự quan tâm đặc biệt của người dân trong nước, cũng như ngoài nước thời gian gần đây. Trên VOA, 29/12/2024, có bài “Cuộc cách mạng tinh giản bộ máy’ của Tô Lâm sẽ thành công hay thất bại?” của Trần Đông A đã tao sự chú ý của dư luận xã hội.
Đồng tình phần nào với mở đầu của bài viết, “Thành công hay thất bại của cuộc cách mạng này sẽ phụ thuộc vào sự cân bằng giữa quyết tâm chính trị, chiến lược thực hiện và khả năng xử lý rủi ro. Nếu đảm bảo minh bạch và có phương pháp chuẩn, cuộc tinh giản sẽ là dấu mốc quan trọng. Ngược lại, đây có thể trở thành bài học đau đớn cho cải cách”. Tuy nhiên, “Chưa bao giờ các chỉ dấu thiếu nhất quán lại xuất hiện công khai vào thời điểm cuối năm…”!? Tác giả lý giải “Theo phương án sáp nhập, dự kiến Chính phủ chỉ còn 13 bộ, 4 cơ quan ngang bộ, giảm 5 bộ và 3 cơ quan… Con số dôi dư đưa ra là sẽ giảm 35 – 40% đầu mối, các tổ chức còn lại giảm tối thiểu 15%. Tổng biên chế hiện nay vào khoảng trên 2 triệu người. Nếu giảm theo tỷ lệ trên thì con số 100.000 ông Phó Thủ tướng thường trực (PTTg) Nguyễn Hòa Bình đưa ra chả thấm tháp vào đâu. Phải chăng vì thế, phát biểu của PTTg bị kéo xuống?”!?
Theo tác giả “Truyền thông quốc tế cũng đã nhanh chóng vào cuộc và cũng để lộ ra những đánh giá trái chiều về “cuộc cách mạng” của ông Tô Lâm”. Ông Leif Schneider, Giám đốc công ty Luật quốc tế Luther, bình luận với Reuters rằng “Trong một thời gian, các nhà đầu tư có thể gặp phải sự chậm trễ hoặc bất ổn khi các cấu trúc mới được thiết lập và dư âm của việc sáp nhập các cơ quan quản lý thượng tầng này lắng xuống”. Và một nhà ngoại giao phương Tây, tại Hà Nội nhận xét, “Hãy chuẩn bị đón nhận tình trạng tê liệt như một điều bình thường trong một thời gian,” đồng thời bình luận “cuộc tinh gọn này cũng có thể là cách để TBT Tô Lâm củng cố quyền lực”!? Tuy nhiên, tác giả “lờ đi” dự báo quan trọng của chính ông Leif Schneider, đã chia sẻ với Reuters, rằng “Nhưng triển vọng về dài hạn có thể tươi sáng hơn, Việt Nam có thể trở thành điểm đến thân thiện với nhà đầu tư hơn nếu cải cách hiệu quả”.
Tác giả nhân xét, “Song hành với ‘cuộc cách mạng tinh giản biên chế’, TBT Tô Lâm gần đây đã tăng cường cho kiểm tra, bắt giữ các quan chức ở tất cả các cấp, bao gồm cả các thành viên cấp cao của Bộ Chính trị và các bộ trong chính phủ…” và “Tác động lớn nhất của chiến dịch chống tham nhũng là các quan chức chính phủ không muốn làm việc nữa, họ không muốn ủng hộ, tạo điều kiện cho xã hội dân sự”!? Nhưng chính tác giả cũng phải thừa nhận, rằng “chiến dịch đã đưa Việt Nam từ vị trí 113 lên vị trí 83 về ‘Chỉ số Cảm nhận Tham nhũng’”.
Hơn thế nữa, tác giả đã tự suy diễn, dự báo với chủ ý bôi nhọ, xuyên tạc, rằng “các nhóm lợi ích hoặc những cá nhân bị loại bỏ bởi việc sắp xếp lại bộ máy có thể là lực cản lớn đối với cải cách. Sự phản kháng này không chỉ xuất phát từ tâm lý e ngại mất quyền lợi, mà còn từ việc thiếu niềm tin vào khả năng thực hiện một tiến trình quá sâu rộng nhưng dục tốc… Việc hợp nhất hoặc xóa bỏ các cơ quan có thể dẫn đến tình trạng chồng chéo, mất kết nối trong giai đoạn đầu. Việc tinh gọn bộ máy, do đó, dễ đi kèm theo nguy cơ “tê liệt cục bộ”… dẫn đến mất điểm trong mắt công chúng và cộng đồng quốc tế.”!?
Trước tiên, phải khẳng định rằng, cuộc cách mạng về sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị hiện nay là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, có ý nghĩa sống còn đối với sự phát triển của đất nước trong giai đoạn mới. Đây là đòi hỏi tất yếu nhằm nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy, đáp ứng yêu cầu xây dựng một hệ thống chính trị hiện đại, minh bạch, vì sự phát triển nhanh, bền vững của Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Mục tiêu của công cuộc sắp xếp, tinh gọn bộ máy là xây dựng một hệ thống chính trị gọn nhẹ, minh bạch, vững mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, tránh tình trạng chồng chéo chức năng, lãng phí nguồn lực. Quá trình này sẽ đối mặt với nhiều thách thức. Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm, các cơ quan chức năng đã lường trước tình hình, cảnh báo và chỉ ra những khó khăn, thách thức của cuộc cách mạng này, về: (1) Thách thức về mặt tổ chức là một trong những vấn đề khó khăn nhất. Tình trạng chồng chéo, trùng lặp chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị hiện nay đang diễn ra khá phổ biến. Việc sắp xếp lại cơ cấu tổ chức, tinh gọn bộ máy, phân định rõ ràng chức năng, nhiệm vụ là yêu cầu bắt buộc… đồng thời kiên quyết chấm dứt tình trạng trùng lặp, lãng phí. Tuy nhiên, việc này không hề đơn giản, đòi hỏi sự quyết tâm cao, vượt qua lợi ích cục bộ, lợi ích nhóm… (2) Từ sức ép của bộ máy cồng kềnh, tâm lý bảo thủ một bộ phận cán bộ, cũng như khó khăn trong việc sắp xếp, bố trí nhân sự, bảo đảm quyền lợi chính đáng của cán bộ, công chức. Đây là vấn đề nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp, tác động đến tâm lý, quyền lợi của cán bộ, công chức. Nếu không có cơ chế, chính sách hợp lý, giải quyết thỏa đáng, việc tinh gọn nhân sự có thể dẫn đến tình trạng bất mãn, mất niềm tin vào chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, thậm chí ảnh hưởng an ninh, trật tự xã hội. (3) Thách thức về mặt văn hóa và tư duy. Tâm lý e ngại thay đổi, tư duy “an phận”, sợ khó, tìm cách vụ lợi, né tránh trách nhiệm, thiếu tinh thần đổi mới, sáng tạo vẫn là một hiện tượng phổ biến, đặc biệt trong các cơ quan vốn có tính ổn định cao. Cần thay đổi tư duy cán bộ, công chức, đồng thời kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện tiêu cực, cản trở quá trình tinh gọn bộ máy. (4) Thách thức về chính sách. Các quy định cụ thể vẫn còn nhiều bất cập, chưa thực sự phù hợp với thực tiễn, chưa đáp ứng được yêu cầu của công cuộc tinh gọn bộ máy. Bên cạnh đó, cần tập trung thay đổi tư duy, văn hóa làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức thực sự “trung thành, trách nhiệm, liêm chính, mẫu mực, tận tụy, phục vụ nhân dân”, khuyến khích tinh thần đổi mới, sáng tạo, khát vọng cống hiến và sẵn sàng thích ứng với yêu cầu của thời đại mới.
Việc xây dựng bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu quả và minh bạch… cần phải đáp ứng yêu cầu quản lý hiện đại trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế đã và đang nhận được sự quan tâm to lớn, đánh giá cao và kỳ vọng vào sự đột phá mạnh mẽ của nhân dân và dư luận quốc tế. Do đó, trên tất cả, cần sự thống nhất nhận thức, hành động, quyết tâm chính trị, sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị sẽ là yếu tố then chốt để vượt qua những rào cản, hiện thực hóa mục tiêu này. Tác giả nên nhớ rằng, việc đánh giá sự thành công của cuộc cách mạng tinh giản bộ máy là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự kết hợp nhiều phương pháp và quan sát môt số chỉ dấu, chỉ tiêu. Cụ thể, như: (1) chỉ dấu về hiệu quả Hoạt động gồm: Năng suất lao động; Chi phí hoạt động; Chất lượng dịch vụ công; Thời gian giải quyết thủ tục hành chính. (2) Chỉ dấu về Tổ chức Bộ máy, gồm: Cơ cấu tổ chức; Số lượng cán bộ, công chức; Phân công công việc; Sử dụng công nghệ. (3) Chỉ dấu về Ý thức của Cán bộ, Công chức, gồm: Tinh thần trách nhiệm; Năng lực làm việc; Sáng tạo. (4) Chỉ dấu về Sự Hài lòng của Nhân dân, gồm: Khảo sát ý kiến; Phản ánh; Sự tin tưởng của nhân dân đối với bộ máy nhà nước. (5) Một số Chỉ dấu Cảnh báo, gồm: Giảm hiệu quả; Tăng chi phí; Thay đổi nhân sự; Phản ứng tiêu cực… Cho dù cố tình nói xấu, xuyên tạc, bôi nhọ chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến đâu, nhưng chính Trần Đông A cũng phải thấy rõ và thừa nhận về sự quyết liệt, quyết tâm của Đảng, Nhà nước và Tổng bí thư Tô Lâm trong cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị hiện nay. Rằng “Theo chính TBT Tô Lâm, nhiều đại hội của Đảng từ các nhiệm kỳ trước từng đặt ra vấn đề này, đặc biệt là từ Đại hội XII đến nay, điều đó cho thấy Đảng đã nhìn ra và thấy cần phải thực hiện, nhưng quá trình triển khai chưa đạt mục tiêu đề ra. “Đây thật sự là vấn đề khó, thậm chí rất khó vì khi tiến hành tinh gọn bộ máy sẽ liên quan đến tâm tư, tình cảm, nguyện vọng và đụng chạm tới lợi ích của một số cá nhân, tổ chức”, TBT nói và nhận định, dù đã được chuẩn bị kỹ, bài bản… nhưng chắc chắn việc triển khai tại nhiều đơn vị sẽ gặp khó khăn, thậm chí có cả những lực cản quyết liệt. “Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải tiến hành vì muốn có một cơ thể khỏe mạnh, đôi khi phải “uống thuốc đắng”, phải chịu đau để “phẫu thuật khối u” – TBT đề nghị các cấp, các ngành phải xác định quyết tâm chính trị cao nhất trong thực hiện chủ trương. “Đây là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; Đây không chỉ là vấn đề về quy mô hay số lượng, mà sâu xa hơn là phải tạo sự thay đổi về chất trong hoạt động của hệ thống chính trị”, TBT chốt hạ”. Hy vọng với bản lĩnh, phẩm chất của nhà khoa học, Trần Đông A sẽ có cái nhìn chính nghĩa, khách quan, khoa học, phản ánh trung thực hơn nữa về cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị hiện nay, góp phần bác bỏ, đẩy lùi các luận điệu vu cáo, xuyên tạc của các thế lực thù địch./.
Cuộc cách mạng tinh giản bộ máy hệ thống chính trị mà Tổng Bí thư Tô Lâm đang triển khai là một bước đi quan trọng trong tiến trình đổi mới, xây dựng một bộ máy chính trị tinh gọn, minh bạch và hiệu quả. Tuy nhiên, như bài viết đã chỉ ra, dù có rất nhiều lời bàn tán và tranh luận xung quanh vấn đề này, cuộc cải cách này đương nhiên phải đối mặt với rất nhiều thử thách. Những ý kiến trái chiều từ trong và ngoài nước, như việc lo ngại về việc giảm biên chế hay tình trạng “tê liệt cục bộ” trong giai đoạn chuyển giao, là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, chúng ta cần phải nhìn nhận một cách thấu đáo hơn.
Trả lờiXóaTrước hết, việc sắp xếp lại bộ máy không chỉ là vấn đề về con số, mà sâu xa hơn là việc nâng cao chất lượng và hiệu quả công việc của các cơ quan nhà nước. Đúng như Tổng Bí thư Tô Lâm đã chia sẻ, việc thực hiện các cải cách này là cực kỳ khó khăn, đặc biệt khi nó động chạm đến lợi ích cá nhân và các nhóm lợi ích. Nhưng chính vì vậy, quyết tâm chính trị cao và sự kiên trì của Đảng và Nhà nước là yếu tố quyết định để tiến hành cải cách này thành công. Thực tế, sự quyết liệt của chiến dịch chống tham nhũng và việc tinh giản bộ máy chính là những bước đi thiết thực để tạo dựng một chính quyền trong sạch, vững mạnh, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ nhân dân.
Dù những dự báo về sự chậm trễ hay khó khăn trong giai đoạn đầu có thể có, nhưng chúng ta không thể chỉ nhìn vào những khó khăn ban đầu mà bỏ qua những lợi ích lâu dài mà cuộc cải cách này mang lại. Việc xây dựng một bộ máy chính trị tinh gọn, hiện đại, minh bạch không chỉ đáp ứng yêu cầu của thời đại chuyển đổi số mà còn giúp tăng cường sự tin tưởng của nhân dân đối với chính quyền. Cũng cần phải nhìn nhận rằng những thách thức này không thể là lý do để từ bỏ mà chính là động lực để tìm ra các giải pháp hiệu quả hơn, khắc phục những khúc mắc trong quá trình triển khai.
Tác giả Trần Đông A đã phản ánh một góc nhìn không hoàn toàn chính xác khi chỉ tập trung vào những khó khăn và nghi ngại, trong khi bỏ qua những nỗ lực không ngừng của Đảng và Nhà nước trong việc đưa ra các giải pháp hợp lý và thực tiễn. Hy vọng rằng trong tương lai, ông Trần Đông A cũng sẽ có cái nhìn công tâm hơn về vấn đề này, phản ánh đúng bản chất của cuộc cách mạng tinh giản bộ máy chính trị, và đóng góp tích cực vào việc bác bỏ những luận điệu xuyên tạc từ các thế lực thù địch.
Cuộc cải cách hệ thống chính trị đang diễn ra dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm chắc chắn là một trong những thay đổi quan trọng và mang tính bước ngoặt trong quá trình phát triển của Việt Nam. Đây không chỉ là việc cắt giảm biên chế hay tinh giản bộ máy hành chính mà còn là sự chuyển đổi toàn diện về cơ cấu, tổ chức và cách thức vận hành của các cơ quan nhà nước. Như đã được chỉ ra trong bài viết, dù có nhiều ý kiến trái chiều và lo ngại về quá trình chuyển đổi này, chúng ta cần phải nhìn nhận một cách thấu đáo và toàn diện hơn về mục tiêu và tác động của cuộc cải cách.
Trả lờiXóaTrước hết, việc tinh giản bộ máy không chỉ là một cuộc "cắt giảm" đơn thuần mà là quá trình "sắp xếp lại" nhằm loại bỏ sự chồng chéo, trùng lặp trong các chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan nhà nước. Điều này sẽ giúp tối ưu hóa các nguồn lực và nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền. Mặc dù những thay đổi này có thể gặp phải những phản kháng, khó khăn nhất định từ các nhóm lợi ích hoặc một bộ phận cán bộ, công chức, nhưng chỉ khi chúng ta mạnh mẽ, kiên quyết thực hiện các cải cách này mới có thể có được một bộ máy chính trị hoạt động hiệu quả và phục vụ tốt nhất cho nhân dân.
Đặc biệt, theo nhận định của Tổng Bí thư Tô Lâm, dù gặp nhiều khó khăn, nhưng việc cải cách bộ máy hành chính là điều tất yếu nếu chúng ta muốn có một bộ máy nhà nước thực sự mạnh mẽ, trong sạch và vững mạnh. Việc thực hiện các cải cách này là sự quyết tâm chính trị, đòi hỏi phải có sự đồng thuận cao từ các cấp lãnh đạo và đội ngũ cán bộ, công chức. Các thách thức không chỉ đến từ việc tái cấu trúc bộ máy mà còn từ việc thay đổi tư duy, nhận thức và thói quen của một bộ phận không nhỏ trong hệ thống chính trị. Nhưng chính những thử thách này sẽ là cơ hội để chúng ta hoàn thiện và phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.
Hy vọng rằng các quan điểm phản biện như của Trần Đông A sẽ không làm mất đi sự quyết tâm trong việc triển khai cải cách, mà ngược lại, giúp thúc đẩy quá trình triển khai một cách khoa học và hợp lý hơn. Đặc biệt, cuộc cải cách này cần sự tham gia của mọi tầng lớp nhân dân và sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị, bởi đây là công việc của toàn xã hội, không phải chỉ riêng của một cá nhân hay một bộ phận nào.
Việc triển khai cuộc cách mạng tinh giản bộ máy hệ thống chính trị dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm là một bước đi mang tính chiến lược trong việc xây dựng một nền hành chính hiện đại, hiệu quả và minh bạch hơn. Tuy nhiên, như tác giả Trần Đông A đã nêu trong bài viết, không thể phủ nhận rằng quá trình này sẽ gặp phải không ít khó khăn và thách thức. Những nghi ngại về tình trạng "tê liệt cục bộ" trong giai đoạn đầu, hay sự phản kháng từ các nhóm lợi ích, hoàn toàn có cơ sở. Tuy nhiên, việc nhìn nhận cuộc cải cách này từ một góc độ tích cực hơn sẽ giúp chúng ta thấy rõ được các cơ hội và lợi ích lâu dài mà nó mang lại.
Trả lờiXóaĐiều quan trọng cần phải nhận thức rõ là mục tiêu của cuộc cải cách này không phải là giảm số lượng cán bộ, công chức mà là nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước. Cải cách bộ máy hệ thống chính trị là một quá trình đòi hỏi sự quyết tâm chính trị cao và sự lãnh đạo sáng suốt từ Đảng, Nhà nước và Tổng Bí thư Tô Lâm. Quá trình này sẽ giúp loại bỏ sự chồng chéo, trùng lặp chức năng, giảm thiểu lãng phí và nâng cao chất lượng dịch vụ công, qua đó góp phần xây dựng một chính phủ điện tử, thông minh, phục vụ người dân tốt hơn.
Đương nhiên, như bài viết cũng đã đề cập, cuộc cải cách này sẽ gặp phải những khó khăn nhất định. Một trong những thử thách lớn nhất là làm sao để giải quyết tốt vấn đề nhân sự, nhất là đối với những cán bộ, công chức trong các cơ quan bị sáp nhập hoặc giải thể. Tuy nhiên, việc tìm ra giải pháp hợp lý và công bằng cho tất cả các đối tượng bị ảnh hưởng là rất quan trọng, vì nó không chỉ tác động đến hiệu quả công việc mà còn ảnh hưởng đến niềm tin của cán bộ, công chức đối với Đảng và Nhà nước.
Những dự báo của Trần Đông A về sự phản kháng của các nhóm lợi ích là điều dễ hiểu trong bối cảnh này. Tuy nhiên, chúng ta cần phải nhìn nhận rằng sự thay đổi luôn đi kèm với khó khăn, và nếu không kiên quyết, cuộc cải cách sẽ khó có thể đạt được những mục tiêu đã đề ra. Chính vì vậy, cần phải có một chiến lược truyền thông rõ ràng và hiệu quả để tạo sự đồng thuận từ mọi tầng lớp xã hội, đặc biệt là những người sẽ trực tiếp tham gia vào quá trình thay đổi này.
Cuối cùng, hy vọng rằng những bài viết phản ánh sự quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong cuộc cải cách sẽ được tiếp nhận một cách khách quan và công tâm, giúp dư luận có cái nhìn đúng đắn và đánh giá đúng đắn hơn về quá trình này. Chúng ta cần kiên trì và quyết tâm, vì một bộ máy nhà nước tinh gọn, hiệu quả là chìa khóa để phát triển bền vững đất nước trong tương lai.