Bài 1: Chính sách, pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo quang minh, chính đại

QĐND - Các thế lực thù địch trong và ngoài nước đang tiếp tục ráo riết thực hiện chiến lược chống phá Cách mạng Việt Nam, chúng xuyên tạc, vu cáo Việt Nam vi phạm dân chủ, nhân quyền.

Đường lối chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước ta về quyền con người xuất phát từ mục tiêu, lý tưởng của Đảng, từ bản chất của chế độ ta. Nó hoàn toàn không phải xuất phát từ sức ép nào đó của cộng đồng quốc tế hoặc của bất kỳ lực lượng chính trị nào.

Báo Quân đội nhân dân trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc chùm bài viết về chủ đề này.

BÀI 1: CHÍNH SÁCH, PHÁP LUẬT VỀ TÍN NGƯỠNG, TÔN GIÁO QUANG MINH, CHÍNH ĐẠI

Có thể nói, ở Việt Nam không có một tôn giáo nào đi ngược lại lợi ích của dân tộc, cũng như không có tôn giáo chống lại Tổ quốc mình, nhà nước mình. Tuy nhiên trong lịch sử Việt Nam cũng như lịch sử các nước, tôn giáo đã từng bị các lực lượng chính trị lợi dụng làm công cụ cho những toan tính xấu xa. Các cuộc “Thập tự chinh”, chiến tranh tôn giáo trong lịch sử thế giới đã chứng minh điều đó.

Ở nước ta, dưới chế độ phong kiến, thực dân với những lý do khác nhau đã từng diễn ra chính sách bài ngoại, đàn áp tôn giáo. Lịch sử còn ghi lại rằng, vào thế kỷ thứ XVII, XVIII, Chúa Nguyễn và Chúa Trịnh đã từng trục xuất các thừa sai và đàn áp giáo dân (Thiên chúa giáo), khi thực dân Pháp sử dụng tôn giáo để tìm cách xâm nhập Việt Nam. Nhằm phục vụ cho ý đồ chính trị “chia để trị”, thực dân Pháp đã thực hiện chính sách bất bình đẳng đối với các tôn giáo: Thiên chúa giáo được đề cao với nhiều đặc quyền, đặc lợi; nhiều cơ sở, giáo hội trở thành nơi tích tụ ruộng đất [1].

Tương tự như vậy, chính sách tôn giáo dưới chế độ cai trị của đế quốc Mỹ và tay sai ở miền Nam cũng là chính sách bất bình đẳng. Nhiều cuộc đàn áp tôn giáo đã từng diễn ra, điển hình là cuộc đàn áp Phật giáo ở Sài Gòn và Huế tháng 5 năm 1963. Hòa thượng Thích Quảng Đức đã phải tự thiêu để phản đối chính sách bất công của Mỹ và chính quyền tay sai.

Thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng 8 năm 1945 do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo đã mở ra một thời đại mới cho dân tộc ta - Thời đại độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, nhân dân làm chủ nhà nước và xã hội. Có thể nói chế độ xã hội XHCN, nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (trước đây là Việt Nam dân chủ cộng hòa) lần đầu tiên mở ra một thời kỳ mới - thời kỳ phát triển tự do, công bằng, bình đẳng của các tôn giáo cho dân tộc ta. Xuyên suốt các Hiến pháp, từ Hiến pháp năm 1946 đến Hiến pháp năm 1992, nhà nước ta đều quy định công dân có quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo, có quyền tự do theo hoặc không theo tôn giáo. Chính trong môi trường chính trị, pháp lý minh bạch, đúng đắn đó, các tôn giáo đã có cơ hội thuận lợi cho hoạt động tôn giáo theo phương châm “tốt đời, đẹp đạo”. Đồng thời các tôn giáo đã có nhiều đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhất là trong lĩnh vực xã hội. Các cơ sở từ thiện, nhân đạo do các tôn giáo tự nguyện tạo dựng phát triển nhanh chóng ở nhiều nơi. Nhiều cơ sở khám, chữa bệnh miễn phí, các lớp học tình thương, dạy nghề trong đó có cả những người nhiễm HIV, những trẻ em lang thang cơ nhỡ, bị bố mẹ bỏ rơi... do các tôn giáo đảm nhận đã góp phần quan trọng, chia sẻ những khó khăn to lớn với Nhà nước. Nhiều tôn giáo, giáo phận, chức sắc được Nhà nước ghi nhận công lao, đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc:

Ngày 7-11-2011, tại Học viện Phật giáo Việt Nam ở Sóc Sơn, Hà Nội, Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) đã long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 30 năm thành lập và đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh. Ngày 23-10-2011, đã diễn ra lễ trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh cho Hòa thượng Thích Thanh Tứ.

Quan niệm của Đảng Cộng sản Việt Nam về xã hội XHCN và con đường đi lên CNXH không loại trừ bất cứ một tín ngưỡng, tôn giáo nào. Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định: “Tín ngưỡng, tôn giáo là nhu cầu tinh thần của một bộ phận nhân dân, đang và sẽ tồn tại cùng dân tộc trong quá trình xây dựng CNXH ở nước ta… Đồng bào các tôn giáo là bộ phận của khối đại đoàn kết toàn dân tộc”. Đảng ta cũng đã khẳng định: “Xóa bỏ mặc cảm, định kiến, phân biệt đối xử về quá khứ, thành phần, giai cấp, xây dựng tinh thần cởi mở, tin cậy lẫn nhau, cùng hướng tới tương lai”.

Trong thời kỳ đổi mới, các quyền và tự do tín ngưỡng tôn giáo được tôn trọng và bảo đảm tốt đẹp, thể hiện ở sự phát triển của các tôn giáo. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong cả nước, riêng 6 tôn giáo lớn gồm Phật giáo, Thiên chúa giáo, Tin lành, Cao đài, Phật giáo Hòa hảo, Hồi giáo có số tín đồ lên tới hơn 20 triệu người, chiếm khoảng 25% dân số Việt Nam. Hiện nay, tỷ lệ tăng giáo dân tương tự như tỷ lệ tăng dân số. Điều đó chứng tỏ sự phát triển của các tôn giáo ở Việt Nam là tốt đẹp. Cả nước hiện có hơn 66 nghìn chức sắc tôn giáo, hơn 22 nghìn cơ sở thờ tự. Ở nhiều nơi chính quyền địa phương đã giúp các tôn giáo tu sửa nhà thờ, chùa chiền, miếu mạo... Các cơ sở đào tạo chức sắc tôn giáo với đủ các cấp học như Học viện Phật giáo, Chủng viện Thiên chúa giáo, Viện Thánh kinh Thần của đạo Tin lành đã và đang hoạt động với sự giúp đỡ của chính quyền địa phương.

 Năm 2011 vừa qua, trên toàn quốc đã diễn ra nhiều sự kiện - hoạt động tôn giáo sôi động: Lễ Bế mạc Năm Thánh 2010 của Giáo hội Công giáo Việt Nam được tổ chức ngày 5-1-2011 tại giáo xứ La Vang tỉnh Quảng Trị với sự tham dự của Phó thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân, Tổng giám mục Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam, Hồng y Ivan Dias, Bộ trưởng Bộ Truyền giáo Va-ti-căng, Đặc sứ của Giáo hoàng Bê-nê-đic-tô XVI; Lễ ra mắt Ban đại diện lâm thời Cộng đồng Hồi giáo thuộc đồng bào Chăm Islam tỉnh Ninh Thuận; Hội thảo quốc gia Hoằng pháp (của đạo Phật) với chủ đề: “Phật giáo với dân tộc”; Đại lễ kỷ niệm 72 năm khai sáng đạo Phật giáo Hòa Hảo (đây là sinh hoạt quan trọng của hơn 2 triệu tín đồ Phật giáo Hòa Hảo); Đại hội nhân sinh lần thứ IV nhiệm kỳ 2011 - 2016 Hội thánh Truyền giáo Cao đài…

Đặc biệt, năm 2011 đã diễn ra Đại hội Giới trẻ giáo tỉnh Hà Nội lần IX tại Bắc Ninh. Đại hội quy tụ hơn 2 vạn bạn trẻ Công giáo đến từ 10 giáo phận, 26 tỉnh, thành phố thuộc giáo tỉnh Hà Nội. Dự Đại hội có 11 giám mục, 200 linh mục, 500 chủng sinh, tu sĩ. Tổng giám mục Tổng giáo phận Hà Nội, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam Nguyễn Văn Nhơn đến dự và tuyên bố khai mạc Đại hội. Đại hội lần này đã giáo dục các bạn trẻ Công giáo tình yêu thương đồng loại, yêu thương dân tộc, phấn đấu vì sự phát triển của đất nước.

Với mục tiêu xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, xóa bỏ Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các thế lực thù địch trong và ngoài nước mưu toan phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân, chia rẽ các tôn giáo, chia rẽ người có đạo với người không theo đạo, chia rẽ đồng bào thiểu số với đồng bào đa số…, chúng xuyên tạc, vu cáo Nhà nước ta đàn áp tôn giáo, Đảng Cộng sản “vô thần”, chủ trương xóa bỏ tôn giáo.

 Ở nước ngoài, một số nghị sĩ cực đoan tại Hạ viện Hoa Kỳ, dựa trên những thông tin thất thiệt của những tổ chức, những phần tử có hận thù với Việt Nam và những kẻ chống lại Nhà nước, chống lại dân tộc đã xuyên tạc, vu cáo chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam, mưu toan áp đặt mô hình tự do tôn giáo của Hoa Kỳ và của phương Tây cho Việt Nam.

Trong mô hình mà người ta đang áp đặt cho Việt Nam thể hiện sự bất bình đẳng về tôn giáo, như đề cao tôn giáo này, kỳ thị tôn giáo kia. Điển hình là sự kiện lính Mỹ đốt kinh Cô-ran ở Áp-ga-ni-xtan vừa qua. Và, trước đó, vào tháng 9-2010, một mục sư (Tin lành), ông Giôn, ở bang Phlo-ri-đa (Hoa Kỳ) đã lên kế hoạch thu thập và đốt kinh Cô-ran (đạo Hồi), nhưng sự việc không thành. Còn nhớ hồi đó Tổng thống Mỹ cũng đã nói: Sẽ không để xảy ra vụ việc như vậy!

Gần đây, trong “Dự luật Nhân quyền Việt Nam năm 2012”, (The Vietnam Human Rights Act of 2012) do ông Crít Xmít (Chris Smith), nghị sĩ đảng Cộng hòa tiểu bang Niu Giơ-xi (New Jersey), Chủ tịch Tiểu ban về châu Phi, y tế toàn cầu và nhân quyền bảo trợ cũng đã vu cáo Nhà nước Việt Nam vi phạm nhân quyền trong đó có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo và đòi thả ngay một số phần tử tôn giáo vi phạm pháp luật. Ông Crít Xmít còn kiến nghị đưa Việt Nam vào danh sách các quốc gia cần quan tâm đặc biệt về tôn giáo (CPC).

Ở trong nước, một số phần tử cực đoan trong tôn giáo, lợi dụng chính sách tự do tôn giáo, tín ngưỡng của Nhà nước, được các thế lực bên ngoài kích động đã có hành vi vi phạm pháp luật. Ở một vài địa phương, người ta gắn tự do tôn giáo với những đòi hỏi về lãnh thổ, về việc thành lập nhà nước tự trị như nhà nước Đề-ga, nhà nước Mông… Một số chức sắc cố tình không chấp nhận pháp luật quốc gia, không thực hiện sự quản lý của Nhà nước đối với các tôn giáo. Những đòi hỏi này không chỉ trái với Hiến pháp và pháp luật quốc gia mà còn trái với các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc và pháp luật quốc tế. Điều I trong “Công ước quốc tế về quyền các quyền dân sự, chính trị”, năm 1966, quy định: “Các dân tộc tự do quyết định thể chế chính trị…” của mình. Điều đó có nghĩa mỗi quốc gia-dân tộc có quyền lựa chọn chế độ TBCN hay XHCN, chế độ Cộng sản hay không Cộng sản, thể chế “đa đảng” hay “độc đảng”; xây dựng Hiến pháp và hệ thống pháp luật như thế nào, trong đó quy định về quyền tự do về tín ngưỡng, tôn giáo ra sao là hoàn toàn thuộc quyền của mỗi quốc gia - dân tộc, mà không có bất cứ quốc gia nào, một lực lượng chính trị nào có quyền áp đặt, kể cả Liên hợp quốc.

Tuy nhiên, nhiều chính khách và những công dân Mỹ có lương tâm đã có cách nhìn nhận về tôn giáo với tinh thần hiểu biết, cởi mở, tôn trọng tính đặc thù, tính tương đối về văn hóa trên lĩnh vực tôn giáo, chấp nhận sự khác biệt nào đó về quyền tự do tôn giáo giữa các quốc gia. Tháng 8-2009, sau chuyến thăm Việt Nam, Thượng nghị sĩ Mỹ Gim Oép (Jim Webb) đánh giá: “Cho dù vẫn còn những quan điểm cá nhân về một vài vụ việc cụ thể liên quan đến tự do tôn giáo tại Việt Nam, nhưng không thể phủ nhận những tiến bộ về tự do tôn giáo tại Việt Nam, nhất là từ năm 1991 đến nay”. Trước đó đoàn Ủy ban Tự do tôn giáo quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) do Phó chủ tịch Ủy ban Mai-cơn Le-uýt Cro-ma-ti (Michael Lewis Cromartie) dẫn đầu đến thăm và làm việc tại Việt Nam cũng nhận xét: “Tự do tôn giáo, tín ngưỡng ở Việt Nam đã được mở rộng và có nhiều tiến bộ, nhiều điểm đáng khích lệ”.

Thiết tưởng, nếu cơ quan, tổ chức, cá nhân nào có thiện chí và công tâm đến thăm Việt Nam, dự các cuộc sinh hoạt lễ hội tôn giáo những năm qua, chẳng hạn như sự kiện Đại hội Giới trẻ giáo tỉnh Hà Nội lần IX, tại Bắc Ninh thì còn thấy đời sống của các tôn giáo Việt Nam ngày càng được cải thiện, tốt đẹp hơn những năm qua nhiều. Không những thế, người ta còn thấy Đảng và Nhà nước Việt Nam ngày càng quan tâm nhiều hơn đến việc tạo điều kiện cho thế hệ trẻ có đạo được giao lưu, học hỏi, kết nối thế hệ trẻ với những thế hệ đi trước nhằm phát triển tôn giáo mình lựa chọn, gắn nhu cầu tâm linh với làm tốt nghĩa vụ công dân, hướng đến cuộc sống “tốt đời, đẹp đạo”, góp phần xây dựng một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Bắc Hà (còn nữa)

[1] - Linh mục Trần Tam Tỉnh - “Thập giá và lưỡi gươm”. Trần Tam Tỉnh viết: “Tại miền Tây Nam kỳ, Nhà chung làm chủ những vùng đất rộng lớn tới 3, 4 ngàn hoặc 6 ngàn héc-ta”, tr 78.