Lợi dụng chat GPT để xuyên tạc

 

Tháng Một 7, 2025

Hoàng Mai Phương

Nhìn nhận một cách khách quan thì kể từ khi ra mắt vào cuối năm 2022, Chatbot GPT với khả năng tương tác tự nhiên và trả lời đa dạng câu hỏi đã trở thành một hiện tượng thu hút sự quan tâm lớn của người dùng trên khắp thế giới. Theo thống kê của Công ty phân tích Similar Web, khoảng 13 triệu người dùng đã sử dụng Chatbot GPT mỗi ngày chỉ trong tháng 1/2023, nhiều gấp đôi so với tháng 12. Công nhận sự ra đời của phần mềm Chat GPT đã tạo nên cơn sốt trên toàn cầu và cả ở Việt Nam. Khẳng định xu thế của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư là không thể đảo ngược, đang có tác động cả tích cực và tiêu cực đến mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế-chính trị thế giới. Đây cũng là thách thức lớn đối với Việt Nam trước nguy cơ các thế lực thù địch, phản động sử dụng thành tựu này để chống phá, kích động, xuyên tạc con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, ảnh hưởng lớn đến công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay. Ngày 04/10/2024, trên trang Tiếng Dân News, Nghiêm Huấn Từ có bài viết giật title: “ChatGPT giúp so sánh sự cống hiến của ông Bill Gates và của cụ C. Mác”. Nội dung cho thấy, Nghiêm Huấn Từ đưa người đọc qua sự trao đổi với ChatGPT để thấy rằng, Bill Gates có cống hiến cho nhân loại lớn hơn C. Mác. Một sự so sánh không phù hợp vì đây là hai lĩnh vực khác nhau, sao có thế cân đo về sự cống hiến nhiều ít ở đây, chưa bàn đến mặt tích cực, tiêu cực, tầm ảnh hưởng mà khẳng định tất cả đều là những nghiên cứu, những công trình, những thành tựu tuyệt vời mà nhân loại được thừa hưởng từ những người tài năng, xuất chúng.

“Dùng ngay ChatGPT đặt những câu hỏi về Bác và Đảng, về Chủ nghĩa Mác- Lê Nin…” là những bài đăng gần đây được các trang mạng của các tổ chức như Đài Á châu Tự do, BBC News Tiếng Việt, Tiếng Dân, Dân làm báo, Việt Tân…Bài viết trên là một trong số đó, nội dung đang cố tình so sánh giữa cống hiến của Bill Gates và C. Mác là một phép so sánh không thích hợp. Vì hai người này đại diện cho những lĩnh vực hoàn toàn khác nhau, với ảnh hưởng và đóng góp cho nhân loại theo những cách rất khác biệt. Bill Gates là một doanh nhân công nghệ, nhà từ thiện thông qua quỹ Bill & Melinda Gates, và sáng lập Microsoft. Ông có ảnh hưởng chủ yếu đến lĩnh vực công nghệ thông tin, đổi mới công nghệ và sự phát triển của thế giới kinh doanh hiện đại. Trong khi đó, C. Mác là một triết gia, nhà kinh tế chính trị, và nhà cách mạng, người đã phát triển lý thuyết XHCN và tư tưởng về sự phân tích lịch sử theo góc độ đấu tranh giai cấp, ảnh hưởng sâu rộng đến chính trị và tư tưởng cách mạng xã hội. Mỹ là quốc gia có nền công nghệ phát triển hàng đầu thế giới, nơi sở hữu nhiều công ty công nghệ hùng mạnh về AI đã bắt đầu quan tâm đến tác động từ sự phát triển của AI. Tháng 8-2023, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có buổi làm việc với bảy công ty công nghệ hàng đầu của Mỹ là Amazon, Anthropic, Google, Inflection, Meta, Microsoft và OpenAI tại Nhà Trắng. Cuộc gặp này diễn ra sau những lo ngại về việc các công ty đang chạy đua với nhau bằng các phiên bản AI có thể tự sáng tạo văn bản, ảnh, nhạc và video mà không cần một hình mẫu con người cụ thể. Sự bùng nổ của các phiên bản AI này dẫn đến nguy cơ lan truyền những thông tin sai lệch và những cảnh báo nghiêm trọng về các rủi ro khi AI trở nên tinh vi và giống con người hơn. Tháng 10-2023, Chính phủ Mỹ đã ban hành sắc lệnh nhằm giảm thiểu rủi ro mà công nghệ AI có thể gây ra, thiết lập các tiêu chuẩn mới về an toàn và bảo mật, bảo vệ quyền riêng tư của người dùng, thúc đẩy đổi mới và cạnh tranh trong lĩnh vực AI. Không chỉ trong lĩnh vực an ninh con người, Mỹ đang lo ngại về các nguy cơ của AI trong lĩnh vực quốc phòng. Đơn cử như, nếu một quả tên lửa hay máy bay không người lái (UAV hoặc Drone) được điều khiển bởi AI tham gia các hoạt động chiến tranh, quân sự hoặc có thể là khủng bố thì khó có thể lường hết hậu quả. Theo Diễn đàn Quốc phòng Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, tháng 11-2023, Bộ Ngoại giao Mỹ đã công bố Tuyên bố chính trị về việc sử dụng có trách nhiệm trí tuệ nhân tạo và công nghệ tự hành trong quân sựnhằm thiết lập các quy tắc sử dụng. Từ tháng 1-2024 đến nay, đã có 51 quốc gia tán thành tuyên bố trên, đồng thuận cùng tham gia xây dựng các quy tắc, hướng dẫn để bảo đảm việc sử dụng AI và các hệ thống vũ khí tự hành, cũng như các ứng dụng quân sự sử dụng AI khác.Tuy vậy, sự so sánh trên đã thấy sai, không phù hợp vì: Nghiêm Huấn Từ đã Lấy lĩnh vực hoạt động khác nhau để so sánh: Bill Gates tập trung vào công nghệ và từ thiện, giúp thay đổi cách con người làm việc, giao tiếp và tiếp cận thông tin. Cống hiến của ông nằm ở sự phát triển công nghệ và cách mạng hóa nền kinh tế tư bản hiện đại, chủ yếu trong khuôn khổ kinh tế thị trường. C. Mác lại tập trung vào lý thuyết kinh tế chính trị và triết học, với mục tiêu phân tích các mối quan hệ quyền lực và sự bất công xã hội trong hệ thống TBCN. Ông không chỉ phản ánh mà còn muốn thay đổi thế giới thông qua cách mạng và xây dựng một hình thái kinh tế – xã hội mới, phát triển cao hơn hình thái kinh tế – xã hội trước. Lấy tầm ảnh hưởng và mục tiêu khác nhau để so sánh: Bill Gates chủ yếu tập trung vào các giải pháp công nghệ và các hoạt động từ thiện nhằm cải thiện điều kiện sống thông qua giáo dục, y tế, và công nghệ. Mục tiêu là cải thiện đời sống con người trong khuôn khổ xã hội hiện tại, đặc biệt là kinh tế tư bản. C. Mác lại phê phán hệ thống tư bản và muốn thay đổi tận gốc cấu trúc kinh tế – xã hội. Mục tiêu của C. Mác là chuyển từ chế độ tư bản sang CNXH và sau đó là CNCS, với mục tiêu xóa bỏ bất bình đẳng giai cấp và áp bức, bóc lột. Không thể phủ nhận vai trò của C. Mác đối với sự phát triển của nhân loại. C. Mác đã tạo ra một hệ thống lý luận về lịch sử và kinh tế, được biết đến như chủ nghĩa Mác, với các đóng góp quan trọng như: Mác chỉ ra rằng lịch sử loài người là lịch sử của các cuộc đấu tranh giai cấp, và sự phát triển xã hội thông qua sự thay đổi về hình thái kinh tế – xã hội. Ông cho rằng mỗi hình thái kinh tế – xã hội đều có những mâu thuẫn nội tại dẫn đến sự thay đổi và tiến hóa lên hình thái cao hơn. C. Mác cho rằng CNTB, mặc dù mang lại sự phát triển kinh tế, cũng đồng thời tạo ra bất công và sự tha hóa cho người lao động. Mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và giai cấp vô sản sẽ dẫn đến sự sụp đổ của hệ thống này và sự ra đời của một hình thái kinh tế – xã hội mới, có trình độ phát triển cao hơn hình thái kinh tế – xã hội TBCN. C. Mác phát hiện ra giá trị thặng dư được đánh giá là hòn đá tảng của học thuyết Mác. Mác giải thích rằng, TBCN khai thác giá trị thặng dư từ lao động của công nhân, và đây là nguyên nhân gốc rễ của sự bất công, bất bình đẳng trong xã hội tư bản.

Chatbot GPT đã “gây sốt” trên toàn cầu với hơn 1 triệu người đăng ký chỉ sau 1 tuần nhờ khả năng tương tác tự nhiên và trả lời đa dạng các câu hỏi của người dùng. Thế nhưng có phải ai cũng phù hợp để sử dụng ứng dụng này? Câu trả lời là “Có” và “Không”, phụ thuộc vào mục đích và nhu cầu sử dụng của mỗi người. Còn Mác không chỉ ảnh hưởng đến tư duy chính trị và xã hội học mà còn giúp hình thành các hệ thống chính trị trên toàn thế giới, đặc biệt là trong thế kỷ XX với sự trỗi dậy của các quốc gia XHCN. Mác đã giúp nhân loại nhận thức rõ hơn về sự bất công và đặt ra tầm nhìn về một xã hội công bằng hơn, dù điều này vẫn là một tranh luận và thử thách trong thực tiễn. Bởi sự ra đời của cái mới, cái tiến bộ không bao giờ là dễ dàng, nó phải trải qua các khúc quanh là điều khó tránh khỏi, như chính triết học mácxít đã chỉ ra. Vì thế phải khẳng định, việc so sánh cống hiến của Bill Gates và C. Mác là một sự so sánh thiếu tính logic vì mỗi người đều có những đóng góp quan trọng và độc đáo cho nhân loại theo cách riêng của mình. Vậy nên mọi sự so sánh đều khập khiễng, đành rằng không thể phủ nhận được  những lợi ích của chát GPT đem lại cho nhân loại trong sự phát triển hiện nay của nhân loại./.