Thứ bảy, 26/04/2025 - 14:47
Giữa dòng chảy hội nhập mạnh mẽ, du học sinh Việt Nam trên khắp năm châu mang khát vọng tiếp thu tri thức nhân loại, nhưng họ cũng đứng trước lằn ranh: Giữ vững niềm tin vào Đảng, Nhà nước hay bị cuốn vào tư tưởng trái chiều?
Du học sinh chúng tôi rời quê hương, mang theo giấc mơ vươn ra biển lớn và khát vọng cống hiến cho Tổ quốc. Khi đặt chân đến những giảng đường danh giá ở Harvard, Yale, Columbia, Oxford (Mỹ) hay những thành phố hiện đại như Sydney (Australia); Wellington (New Zealand), Tokyo (Nhật Bản)…, chúng tôi bước vào một thế giới tư tưởng hoàn toàn khác biệt, thách thức niềm tin vốn được hun đúc từ gia đình, nhà trường nơi quê nhà. Liệu những “va đập” ấy có làm lung lay lý tưởng tuổi trẻ, đẩy chúng tôi vào nguy cơ “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”?
Cuộc “thử lửa” tư tưởng
Con số khoảng 230.000 du học sinh Việt Nam hiện diện khắp năm châu(1) thể hiện khát vọng vươn mình, tinh thần hội nhập mà Đảng và Nhà nước ta đề ra trong thời đại toàn cầu hóa. Sự có mặt của chúng tôi trên các giảng đường quốc tế là lời khẳng định giản dị về giấc mơ tiếp thu tri thức nhân loại, xây dựng Tổ quốc “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”, “sánh vai các cường quốc” như mong ước của Bác Hồ kính yêu. Song con đường tri thức không chỉ có hoa hồng, mà còn đối mặt với thế lực chống phá, thách thức nền tảng tư tưởng của Đảng - lý tưởng lấy sự phát triển của nhân dân làm cốt lõi(2). Ra nước ngoài, chúng tôi thấy mọi thứ thật khác. Tôi từng nghe một người bạn là du học sinh đang học tại Đại học California (Mỹ) kể, tại đây, một số sinh viên người Mỹ gốc Việt nhìn nhận ngày 30-4-1975 rất khác. “Lúc đầu, mình thực sự sốc, nhưng rồi sau đó nhận ra rằng mình cần hiểu rõ hơn về lịch sử nước mình để giải thích cho họ hiểu”, bạn sinh viên đó chia sẻ với tôi. Tại New Zealand, có bạn sinh viên người nước ngoài thắc mắc với tôi trong giờ thảo luận môn học Khoa học chính trị ở trường Đại học Victoria: “Vì sao Việt Nam chỉ có một đảng? Có độc tài không?”. Tôi giải thích rằng: “Vì Đảng Cộng sản Việt Nam đại diện cho lợi ích của đất nước và dân tộc với hơn 100 triệu người dân, không hề có độc tài”.
![]() |
Trong khi đó, một số bạn du học sinh Việt Nam, khi thấy đời sống ở nước ngoài đã rơi vào trạng thái ngưỡng mộ tuyệt đối phương Tây. Thời gian mới đi du học tại Melbourne (Australia), một bạn học cũ thời phổ thông trung học của tôi từng viết trên Facebook cá nhân: “Sang đây tôi mới thấy thế nào là dân chủ thực sự…”. Quan điểm của bạn tôi, nếu không được đối thoại và giải thích kịp thời, dễ dẫn đến thái độ phủ nhận sạch trơn những thành quả mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã đạt được trong hàng thập kỷ qua. Theo chúng tôi, sở dĩ có hiện tượng này là vì một số bạn du học sinh, do thiếu hành trang tư tưởng vững vàng nên mất phương hướng trước những thứ “lấp lánh” bề ngoài. Cái mà họ có thể nhận thấy trước mắt chỉ là những gì thuộc về bề nổi của xã hội phương Tây, với những tiện nghi, hạ tầng hiện đại... Họ đâu biết rằng, sự phân hóa giàu nghèo sâu sắc, khủng hoảng nhập cư và sự cô đơn trong lối sống cá nhân chủ nghĩa đang hiện diện và trở thành “căn bệnh nan y” của các quốc gia tư bản. Những “va đập” này đặt ra một cuộc “thử lửa” về tư tưởng đối với các du học sinh chúng tôi, mà nếu không có bản lĩnh chính trị vững vàng, sẽ rất dễ rơi vào trạng thái hoang mang, dao động, để rồi, bắt đầu so sánh: “Tại sao Việt Nam không có đa đảng như phương Tây?”. Nhưng nếu được trang bị kiến thức sâu rộng và niềm tin kiên định, ai cũng sẽ nhận ra rằng mỗi quốc gia có con đường riêng, phù hợp với lịch sử, văn hóa và điều kiện của mình. Dân chủ ở Việt Nam không phải là mô hình sao chép từ phương Tây, mà là dân chủ tập trung vì lợi ích của toàn thể nhân dân - điều mà phương Tây đã không làm được. Pháp quyền ở Việt Nam không chỉ là luật lệ cứng nhắc, mà là công cụ để bảo vệ công lý, đạo lý xã hội, như cách Đảng ta kiên định xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Trải nghiệm quốc tế, vì thế, không phải là mối đe dọa, mà là cơ hội để du học sinh chúng tôi trưởng thành, hiểu rõ hơn giá trị của con đường mà dân tộc đã chọn.
Vừa là thử thách, vừa là cơ hội
Các cơ quan chức năng của Đảng, Nhà nước ta luôn cảnh báo về nguy cơ “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” dưới tác động tiêu cực từ bên ngoài như một thách thức lớn đối với tuổi trẻ và trong số đó, du học sinh chúng tôi là nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất khi sống trong môi trường ngập tràn thông tin đa chiều và trái chiều. Một du học sinh tại Canađa từng bộc bạch với tôi: “Mình thực sự sốc khi bị một nhóm người Việt hải ngoại lăng mạ chỉ vì bảo vệ quan điểm cá nhân trong một cuộc tranh luận trên mạng về một video đăng trên nền tảng Youtube”. Thực tế cho thấy, nếu bạn này thiếu nền tảng lý luận chính trị vững chắc thì đã vô tình trở thành “miếng mồi” cho thế lực thù địch. Cũng dễ hiểu, vì những thông tin sai lệch từ mạng xã hội hay môi trường sống xung quanh dễ khiến những người trẻ chúng tôi chưa có nhiều kinh nghiệm sống hoài nghi những giá trị cốt lõi từng tin tưởng, để rồi bị cuốn vào vòng xoáy tuyên truyền, vô tình tiếp tay cho các hoạt động chống phá mà không nhận ra hậu quả nghiêm trọng. Theo chúng tôi, đây là bài học rõ ràng về tầm quan trọng của bản lĩnh chính trị của các du học sinh trước khi bước ra thế giới.
Một câu hỏi đặt ra là: Liệu có cần phải quá lo lắng về việc các du học sinh bị ảnh hưởng tiêu cực về tư tưởng trước các luồng thông tin trái chiều trước các hoạt động chống phá của các nhóm cố tình xuyên tạc? Chúng tôi nhận thấy rằng, thực tế, chỉ một số rất ít trong khoảng 230.000 du học sinh Việt Nam gặp khó khăn trong việc giữ vững lập trường tư tưởng, còn phần lớn vẫn kiên định với lý tưởng cá nhân, tích cực lan tỏa tư tưởng tốt đẹp của Đảng, hình ảnh đất nước, bản sắc dân tộc Việt Nam ra thế giới. Những ngày hội văn hóa Việt Nam (Vietnam Day) do Hội Sinh viên Việt Nam tại Wellington, New Zealand tổ chức với sự kiện trình diễn áo dài, thi nấu các món ăn truyền thống, các hoạt động kỷ niệm ngày Quốc khánh 2-9, hay hình ảnh đẹp về Việt Nam được họ giới thiệu rộng rãi đến bạn bè quốc tế là minh chứng sống động cho nhận định này. Phan Hưng Khang, 23 tuổi, quê ở Cần Thơ, sinh viên trường Đại học Victoria (tại Wellington, New Zealand) tự hào chia sẻ với chúng tôi: “Khi biết Việt Nam xếp thứ 9 trong 10 quốc gia thân thiện nhất thế giới, theo Readers’ Choice Award 2024, mình cảm thấy rất vinh dự được là người Việt Nam”. Rõ ràng, quan niệm cho rằng du học sinh dễ mắc hội chứng “ngửi hương hải sản, chê mùi cá ao” hóa ra chỉ là một định kiến phiến diện, bị thổi phồng.
Theo chúng tôi, với trải nghiệm quốc tế cùng kỹ năng và góc nhìn khoa học, nếu được tổ chức và định hướng tốt, chắc chắn du học sinh sẽ trở thành nhân tố quan trọng trong việc đối phó với những luận điệu sai trái từ các thế lực thù địch. Có thể nêu ví dụ: Một du học sinh tại Australia chia sẻ với chúng tôi: “Gần đây, Đài Á châu Tự do (RFA tiếng Việt) liên tục đăng bài xuyên tạc vụ ông Trần Đình Toan, người bị Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tạm giam vì chống phá chính quyền. Điển hình, bài viết “Một thương binh bị bắt vì giúp dân khiếu kiện” cố tình bóp méo sự thật, cho rằng ông này bị đàn áp vì chống tham nhũng. Tìm hiểu từ nguồn chính thống, tôi thấy rõ ông ta bị khởi tố do vu khống, xúc phạm danh dự cá nhân và xâm phạm lợi ích của chính quyền địa phương. Vì vậy, khi có người hỏi về tình hình nhân quyền ở Việt Nam, tôi luôn giải thích rõ ràng bằng dữ liệu đáng tin cậy”. Không chỉ phản biện trực diện, mới đây, một du học sinh tại Mỹ còn viết bài trên Facebook cá nhân để bác bỏ luận điệu từ trang Thoibao.de (trụ sở tại Berlin, Đức) với tiêu đề “Tinh gọn bộ máy: Tốn bao nhiêu tiền, mất bao nhiêu người?”. Bạn này khẳng định: “Nếu hiểu rõ tình hình trong nước, ai cũng thấy đây là sự xuyên tạc, vì tinh gọn bộ máy là chủ trương giúp nâng cao hiệu quả quản lý, tiết kiệm ngân sách...”. Những câu chuyện này cho thấy tiềm năng của du học sinh trong việc bảo vệ tư tưởng trước các thông tin xấu, độc, trái chiều.
Từ những dữ liệu và ví dụ cụ thể nêu trên, có thể thấy rõ, du học vừa là thử thách, cũng là cơ hội để thế hệ trẻ khẳng định bản lĩnh, góp phần giữ vững nền tảng tư tưởng của Đảng. Nguy cơ “tự diễn biến” không thể lấn át sức mạnh tiềm tàng của các du học sinh trong việc làm rạng danh đất nước. Với sự dẫn dắt của Đảng và sự đồng hành từ gia đình, xã hội, du học sẽ trở thành bệ phóng để tuổi trẻ Việt Nam vươn xa, vững niềm tin, vượt thử thách giữa muôn trùng sóng gió.
THÁI BÌNH
(Còn nữa)
-----------------------
Chú giải dữ liệu:
(1): Nguồn: Báo Thanh niên ngày 04/09/2024 (https://thanhnien.vn/hon-230000-nguoi-viet-du-hoc-tren-toan-cau-dong-nhat-khong-o-my-uc-chau-au-185240904133118397.htm)
(2): Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam 2011 quy định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa trí tuệ của nhân loại, nắm vững quy luật khách quan, xu thế thời đại và thực tiễn của đất nước để đề ra Cương lĩnh chính trị, đường lối cách mạng đúng đắn, phù hợp với nguyện vọng của nhân dân”.
Giữa bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, câu chuyện về bản lĩnh chính trị của du học sinh Việt Nam thực sự là một vấn đề vừa cấp thiết, vừa mang ý nghĩa chiến lược trong công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng và định hướng phát triển của đất nước. Bài viết đã đặt ra một câu hỏi thẳng thắn: “Du học có làm lung lay lý tưởng tuổi trẻ Việt Nam?” – và câu trả lời chính là ở ý chí, nhận thức và sự chuẩn bị tư tưởng của chính mỗi người.
Trả lờiXóaDu học là hành trình mở rộng tri thức, là cơ hội quý giá để tiếp cận với những tinh hoa học thuật, công nghệ và phương pháp tư duy hiện đại của thế giới. Nhưng song hành với nó, du học cũng là một “phép thử” đầy khắc nghiệt đối với niềm tin, lập trường và bản lĩnh chính trị. Các thế lực thù địch không hề bỏ qua môi trường này – nơi có một lực lượng thanh niên trí thức trẻ, giàu năng lượng nhưng đôi khi còn thiếu kinh nghiệm thực tiễn – để gieo rắc tư tưởng lệch lạc, xuyên tạc, chống phá chế độ. Từ việc bóp méo lịch sử đến việc kích động các luận điệu như “đa đảng mới là dân chủ”, “chế độ một đảng là độc tài”, hay thổi phồng các hiện tượng xã hội tiêu cực… tất cả đều nhằm tạo nên một thứ “hào quang giả tạo” của phương Tây để gây hoang mang, lung lay niềm tin trong giới trẻ.
Nhưng thực tế đang chứng minh điều ngược lại. Những du học sinh có hiểu biết sâu sắc về lịch sử dân tộc, có nền tảng lý luận chính trị được vun đắp từ gia đình, nhà trường và xã hội, sẽ càng vững vàng hơn sau mỗi cuộc tranh luận, đối thoại. Những buổi tọa đàm về văn hóa dân tộc, những ngày hội Việt Nam nơi đất khách, hay những bài phản biện rõ ràng, đanh thép trước các luận điệu sai trái chính là cách thế hệ trẻ khẳng định lập trường, bảo vệ Tổ quốc bằng tri thức và tinh thần yêu nước. Điều đó chứng minh rằng, du học không phải là rào cản, mà chính là cơ hội để thanh niên Việt Nam “thử lửa”, rèn luyện tư duy phản biện, tăng cường kỹ năng bảo vệ quan điểm chính nghĩa của dân tộc mình trên diễn đàn quốc tế.
Chúng ta không lo ngại khi tuổi trẻ đặt câu hỏi, vì chính nhờ những câu hỏi ấy, họ sẽ chủ động đi tìm câu trả lời, và nếu được định hướng đúng đắn, họ sẽ càng tin tưởng mạnh mẽ hơn vào con đường dân tộc đã lựa chọn. Điều cần nhất hiện nay là tiếp tục tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng một cách khoa học, sâu sắc và thực tế hơn ngay từ trong nước, đồng thời xây dựng những cộng đồng du học sinh vững mạnh – nơi các giá trị cốt lõi của dân tộc Việt Nam được duy trì và lan tỏa.
Một thế hệ trẻ có tri thức, có bản lĩnh và có lòng yêu nước sẽ là bức tường thép trước mọi âm mưu diễn biến hòa bình. Và trong hành trình vươn ra biển lớn hôm nay, niềm tin vào Đảng, vào chế độ không phải là rào cản, mà là la bàn định hướng để du học sinh Việt Nam giữ vững bản sắc và góp phần làm rạng danh Tổ quốc trên trường quốc tế.
Bài viết là một hồi chuông cảnh tỉnh mang tính thời sự, đề cập thẳng vào những thách thức lớn lao nhưng không kém phần tinh vi đang đặt ra cho du học sinh Việt Nam – lực lượng trí thức trẻ nắm giữ tiềm năng lớn trong sự nghiệp phát triển đất nước. Trong dòng chảy hội nhập, thế giới mở ra nhiều cơ hội để tiếp cận tri thức hiện đại, song cũng là nơi các thế lực thù địch ráo riết gieo rắc tư tưởng phản động, xuyên tạc, mưu toan “chuyển hóa” lớp trẻ bằng những luận điệu đánh tráo khái niệm, núp dưới vỏ bọc “tự do”, “dân chủ”, “nhân quyền”.
Trả lờiXóaỞ nơi xa Tổ quốc, giữa những nền văn hóa khác biệt, lối sống phương Tây hào nhoáng và đầy tiện nghi có thể khiến một bộ phận du học sinh choáng ngợp. Trong khi đó, nếu thiếu nền tảng lý luận vững chắc và lòng tự hào dân tộc sâu sắc, không ít bạn trẻ có thể rơi vào trạng thái hoài nghi, dao động. Những câu hỏi như “Vì sao Việt Nam không đa đảng?”, “Chế độ một đảng có nghĩa là độc tài?” – vốn tưởng chừng đơn giản, nhưng lại là cái cớ để các thế lực phản động lồng ghép quan điểm sai lệch, kích động tâm lý chống đối, phủ nhận con đường phát triển mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã lựa chọn. Đây không chỉ là sự lôi kéo về tư tưởng, mà còn là một cuộc “chiến tranh mềm” nguy hiểm, đòi hỏi bản lĩnh chính trị, tư duy phản biện và lòng yêu nước sâu sắc từ thế hệ trẻ.
Tuy nhiên, điều đáng mừng là bên cạnh những va đập tư tưởng ấy, rất nhiều du học sinh vẫn giữ vững lập trường, biến những trải nghiệm quốc tế thành cơ hội để lan tỏa hình ảnh Việt Nam hiện đại, thân thiện, có bản sắc và giàu truyền thống. Từ những bài viết phản bác thông tin sai lệch trên mạng xã hội, đến việc tổ chức các sự kiện văn hóa, tọa đàm, ngày hội Việt Nam ở nước ngoài… du học sinh đang từng bước “truyền lửa” lòng tự hào dân tộc, đấu tranh trực diện với các luận điệu xuyên tạc, bảo vệ danh dự và vị thế quốc gia.
Như vậy, du học không chỉ là cơ hội tiếp cận tri thức, mà còn là mặt trận quan trọng trong công cuộc bảo vệ tư tưởng. Mỗi du học sinh, nếu được chuẩn bị tốt về lý tưởng, bản lĩnh và kiến thức, sẽ trở thành một “hạt nhân đỏ” giữa trời Tây, góp phần khẳng định sự đúng đắn của con đường xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Và hơn hết, chính họ – những người mang tri thức nhân loại trở về – sẽ là lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp phát triển bền vững, hiện đại, hội nhập nhưng không hòa tan của đất nước.
Những gì được trình bày trong bài viết không chỉ là những chia sẻ chân thực từ hành trình học tập, sinh sống ở nước ngoài của du học sinh Việt Nam, mà còn là tiếng nói đầy trách nhiệm, minh chứng cho tinh thần yêu nước và bản lĩnh chính trị kiên cường của thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay. Trong môi trường quốc tế đa dạng và đầy cạnh tranh, du học sinh không chỉ đối mặt với áp lực học tập, văn hóa, mà còn thường xuyên bị tác động bởi những luồng tư tưởng đối lập, thậm chí sai lệch, xuyên tạc về đất nước, về thể chế chính trị, về lịch sử dân tộc.
Trả lờiXóaChính vì vậy, du học sinh chính là một trong những “mặt trận mềm” mà các thế lực thù địch luôn nhắm đến để gieo rắc hoài nghi, chia rẽ niềm tin, hòng thúc đẩy quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ thanh niên trí thức. Nhưng cũng từ nơi đó, chính họ – những người có vốn tri thức, năng lực tư duy phản biện tốt, kỹ năng ngôn ngữ và hiểu biết quốc tế – lại có thể trở thành lực lượng tiên phong phản bác các luận điệu sai trái, bảo vệ hình ảnh đất nước và khẳng định con đường phát triển của dân tộc một cách đĩnh đạc, có lập luận và đầy sức thuyết phục.
Thực tiễn cho thấy, hàng trăm hoạt động ý nghĩa như tổ chức “Vietnam Day”, các buổi hội thảo về lịch sử Việt Nam, những bài viết chia sẻ trải nghiệm phản biện lại các bài xuyên tạc từ những kênh truyền thông chống phá – đó chính là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh bản lĩnh của du học sinh Việt Nam. Những người trẻ ấy không chỉ dừng lại ở việc bảo vệ tư tưởng, mà còn làm rạng danh dân tộc bằng chính tri thức, sự hiểu biết và những hành động cụ thể đầy tinh thần trách nhiệm.
Có thể khẳng định rằng: hội nhập không làm lu mờ bản sắc, và du học sinh Việt Nam – nếu được bồi đắp vững chắc từ trong nước bằng giáo dục tư tưởng, giáo dục công dân, lòng tự hào dân tộc – sẽ không chỉ giữ vững “căn cước tư tưởng” của mình, mà còn trở thành những “sứ giả mềm” đưa tiếng nói chính nghĩa của Việt Nam đến với bạn bè quốc tế. Trên mặt trận tư tưởng, họ không chỉ là người học trò nơi đất khách, mà là những chiến sĩ tiên phong, góp phần vững vàng giữ gìn “mặt trận không tiếng súng” trong kỷ nguyên số hôm nay.